Er zijn vier essentiële ingrediënten van flamenco: de gitaar (guitarra), het lied (cante), de dans (baile), en uiteindelijk de duende – de ziel. De duende komt op vanuit je diepste emoties – het is een mysterieuze kracht die niet uitgesproken kan worden. Het kan alleen gevoeld worden, en wordt geuit door middel van flamenco.
Gitanocultuur
Ik voelde de duende toen ik de flamenco artiesten in de grotten van Sacromonte zag dansen, en toen ik steeds meer leerde over de geschiedenis van deze kunstvorm, ontdekte ik dat het onlosmakelijk verbonden is met de ervaring van de gitanos. Zingen en dansen zijn fundamentele delen van de gitanocultuur. Flamenco is niet alleen een muzikale kunst, maar het is ook een levensstijl, een instelling, een temparement en een passie.
Zigeunerballades zijn in de loop van de tijd uitgegroeid tot de flamencomuziek zoals we die nu kennen, en gitanos hielden de oude liederen levend door ze aan hun kinderen te leren, of door bladen met de muziek van dorp tot dorp door te verkopen.
Flamencowedstrijd
Tijdens mijn onderzoek bleven dezelfde namen steeds opduiken – dit komt omdat er 25 grote flamencofamilies waren, en de meeste artiesten waren dan ook op de een of andere manier familie van elkaar. De flamencogemeenschap was dan ook zeer hecht en ze kwamen vaak samen in de Heilige Grotten van Sacramento om hun kunst te vieren.
In 1922 organiseerde de flamenco componist Manuel de Falla een flamencowedstrijd in Granada om nieuw talent te vinden. Hij noemde het El Concurso de Cante Jondo (de wedstrijd van het diepe lied) en het vond plaats in het mooie Alhambra in Granada. Zowel amateurs als professionele dansers deden mee aan de wedstrijd, en dit historische evenement is de inspiratie voor het begin van Lucia’s reis om de meest beroemde flamencodanseres van haar generatie te worden.